Cusforda heeft haar naam te danken aan het klooster dat hier is geweest in Sint-Gillis-Waas (op de plek waar nu Meubelen Verberckmoes zijn magazijn staan heeft), met name in de wijk Kluizenmolen.
Oorspronkelijk bestond de groep uit oud-KLJ-ers die na hun jeugdige toneelervaringen in de KLJ, verder toneel wilden brengen. Hun naam was dan ook in den beginne "OUD-KLJ". Niet ver gezocht, maar de mensen van Sint-Gillis-Waas kenden dan ook direct deze groep en in 1980 werden zij dan een "FEIT". Zij brachten van bij den beginne heel wat volk naar toneel. Er was een parochiezaal waarin toch meer dan 300 plaatsen waren en die kregen zij keer op keer gevuld met groot succes.
In 1992 vond men dat de naam OUD-KLJ toch maar niet zó'n toneelnaam was en werd met een tweederde meerderheid van stemmen dan de naam Cusforda gekozen.
Maar er hing een donkere wolk boven Cusforda want in 1994 brandde de zaal af en kwam er ook onenigheid in de groep. Een deel mensen wensten ermee te stoppen, een deel wou verder. Met als gevolg een sabbatjaar.
In 1996 vond een deel van die mensen (Monique Van Wauwe, Guido Van Gasse, Peter D'Hooghe) dat als ze verder wilden gaan met het toneel dat ze geen jaren meer moesten wachten en zij schreven nieuwe mensen aan om de groep terug aan te vullen en ook een deel van de vorige groep kwam er terug bij. Men richtte een nieuw bestuur op met als voorzitter Guido Van Gasse, Monique als zijnde zijn rechterhand en Peter, man van de techniek.
Maar het ging niet over rozen, een deel van de vorige bezetting vond dat de mensen die vooruit wilden geen recht hadden op de vorige materialen, dus we wilden wel toneel spelen maar we hadden niets in kas, geen materiaal (belichting, decor, ...). Maar we zouden en we gingen terug toneel brengen! En met resultaat, in februari 1997 was het eindelijk zover! Geen gezever meer we brachten toneel (met of zonder grote K), wij wilden de mensen terug naar buiten lokken met volkstoneel en dat deden we.
“Drinken de Goden Duvel” werd ons eerste succes na een moeilijke periode. We speelden 3 dagen voor een gevulde feestzaal Amadëus en we waren terug vertokken. In 1998 was er “De Slappe der wet”, wat ook weer een groot succes werd. Maar na deze productie besloot onze voorzitter om er mee te stoppen en zaten we toch weer eventjes met de handen in de haren. Maar we wilden doorgaan en er kwamen nieuwe bestuursverkiezingen met enkel nieuwe krachten erbij en er werd een nieuwe voorzitter gekozen. Chantal Vergauwen kreeg de zware opdracht om Guido op te volgen. Dit was zeker geen makkelijke start, we waren met heel wat nieuwe mensen, maar met de oude garde erbij konden we het samen wel aan. Zo nam het nieuwe bestuur in samenspraak met de leden een eerste belangrijke beslissing: "Zouden we in de nieuwe zaal van Sint-Pauwels spelen of bleven we in de beperkte zaal in ons dorp Sint-Gillis-Waas?" We waagden het erop en beslisten als het tegenviel, dat we het jaar daarop terug naar Sint-Gillis-Waas kwamen. Dat bleek dus niet nodig te zijn, het werd een succes ons publiek was ons gevolgd en had er geen enkele moeite mee om naar Sint-Pauwels te komen. We speelden “De man die nikske kan”en verdubbelden bijna van publiek (van 450 toeschouwers naar een kleine 800). Er was geen twijfel meer mogelijk, Sint-Pauwels bracht ons geluk, hier kwamen we terug.
In 2000 brachten we 3 maal “Ketchup en Sangria”, in 2001 speelden we 4 keer “Met de Zegen van de HEER”. In 2002 brachten we Tante Non komt uit de Kongo. Dit was een jubileumstuk voor onze oude rotten in 't vak André Vertenten en Monique Van Wauwe. Zij stonden 25 en 30 jaar op de planken en voor André was het een afscheid van het grote publiek. Dit werd zeer goed gevierd met een feestje en ereteken voor beiden.
In 2002 stonden we voor nog een nieuwe uitdaging, we hadden namelijk plannen om een tweede toneel te brengen. Niet weer een avondvullend stuk maar een éénakter met aansluitend een kaasavond. Zo kregen onze spelers die niet hadden meegedaan met het grote stuk de kans hieraan mee te werken en kwam Cusforda ook nog eens in zijn eigen dorp spelen. We speelden in feestzaal Amadëus en brachten “De Laatste Rit”, een stuk over het leven, niet de dolle komische dingen die men van ons gewoon was. Maar ons publiek was verwittigd en wie hiervoor gekomen was, was zeer tevreden!
2003 werd dan “Paprika uit Afrika”, het meest vuile stuk qua grime en zand maar zeker een stuk dat de meesten onder ons niet licht zullen vergeten. Een groot succes met een record aantal toeschouwers van juist geen 1000 (2 man minder). En in het najaar brachten we dan “Een blauwe maan", een stuk geschreven voor ons door jeugdschrijver Do Van Ranst.
2004 “De Dwaallichten” als groot stuk in februari en in oktober de éénakter “In den draai”. Dit was ook weerom een primeur, want dit werd geschreven door een eigen lid met als bijnaam Hilair Van Koevoorde! Wat ook weer zéér werd gesmaakt door het publiek.
2005 was het “Oorlog soep en liefde” in Sint-Pauwels en als éénakter brachten we “Het vierde woord”. Dit brachten we voor deze keer in de sociaal culturele zaal, daar we in Amadeüs niet meer terecht konden.
Zoals je ziet zijn wij een zeer actieve groep met allemaal hard werkende mensen, want niet enkel de spelers tellen in een groep, maar ook heel de ploeg daar rond. Zonder een technische ploeg en helpende handen zijn zij niets.
Heb jij ook gouden handen of wil jij ook graag eens op de planken staan, of wil jij gewoon bij de ploeg te komen, laat dan iets van je horen via iemand van het bestuur of via een lid.
Hopelijk mag ik jullie verwelkomen op één van onze voorstellingen!


Chantal Vergauwen
Voorzitster